17 Mart 2025 Pazartesi

 Adana Mutfağı ( Çukurova Yöresi)

Yaşamak için değil yemek için yaşayanların şehridir diyebiliriz Adanamız için..

Günün her saatinde yemeğe ulaşmak çok kolaydır Adana’da…

Eşsiz Adana mutfağı ise 

Tam bir kültür mozaiği …

Adana’da Kebap, sıkma , biber salçası , şalgam , bici bici öne çıksa da , hamur işleri  , unutulmaya yüz tutan yöresel yemekleri , atıştırmalıklar , pirinç yerine bulgurun  daha fazla kullanılması ve sokak lezzetleri  bakımından da hayli zengindir…Adana’nın kendine has yemek  çeşitlerinde köklü medeniyetlerin etkisi görülür… 

Yağlı ve etli yemeklerin ağır bastığı Adana mutfağında Arap ve Anadolu-Türk mutfağınının etkileri vardır…Yemekler et, un ,hamur , bulgur ,baharat , süt ürünleri, salça ve yoğun yağ kullanılarak  hazırlanır…Zeytinyağlı ve meze çeşitleri de oldukça  önemlidir…Bununla birlikte Adana’da sadece çeşitli meze ve zeytinyağlılardan oluşan bir sofrada eksiklik hissedilir ;bu da “sofranın 

 yavan bir dadı ( tadı) var “olarak ifade edilir…

Bici bici,paluze , meyve pestilleri , reçeller ,saç arası , küncülü bezime  (susamlı bazlama) , setikli bezime,mayalı , yufka ekmek ( yuka )sıkma , övelemeç,teleme,babagannuş ,fellah köftesi, ,vardabit ,ıspanak başı yemeği , lepe, mahluta, dul avrat çorbası , kesme aşı, erişte,kısır,mercimekli köfte, mercimekli bulgur pilavı, ıspanaklı , patatesli, peynirli ,lahanalı vb börekle ,saçta yapılan” D börek “, taş kadayıfı , (un ve irmik) helvası , kabak tatlısı,sarı burma tatlısı ,Karakuş tatlısı , lokma tatlısı ( lokum) , tahinli lahana sarması ,etli soğan yahnisi mumbar dolması , kelle paça,sarma dolma , kabak çintme ,acebek ( börülce)!,Tatar ( nohut ve yoğurtla tüketilen üçgen şeklinde yapılmış mantı ) yoğurtsuz tüketilen yüksük çorbası ( mantı ), Gül mantı ,Avgan pilavı , humus ,tarator (havuçlu, kabaklı) ,  teretür ( marul), ezme salata ,domates kurusu salatası, şalgam vb ilk akla gelen çeşitlerdir… Coğrafi  işaretli ürünlere örnek şalgam, kebap, Kozan portakalı , ( Salbaş)karpuzu ,şırdan,Kuytucak narı,içli köfte , taş kadayıfı, halka tatlı, Karakuş tatlısı , aşlama , kol böreği , analı kızlı ve bici bici sayılabilir… Sıcak iklim ve insanıyla önemli bir gastronomi kenti olma yolunda Adana son yıllarda çeşitli festival ve lezzet şölenlerine ev sahipliği yapmaktadır…Başta hocam rahmetli Fatma Çıkla hanımefendi ve katkıda  bulunanlara saygılarımla …

Ayşe Atlı/Belhi 

Kaynak Kişiler

Fatma Çıkla ( Çukurova Yemekleri Kitabı yazarı) 

Fatma Emelcikli Karaisalı /Adana 

Fatma Öztürk Pozantı / Adana

Saniye Çelik Karaisalı/Adana

Elife Hatipoğulları Tepebağ/Adana

Ayşe Öztürk ( Cafer Ayşe) Seyhan/Adana 

Hayriye Kaleağsı Pozantı /Adana 

Postlu Ayşe Aladağ/ Adana 

 

15 Mart 2025 Cumartesi

ISLANDIM YÜRÜRKEN (ÜSKÜP)

 Islandım Yürürken

Zamana direnen 

Vakarla ayakta duran mekanlarda …

Islandım  yürürken 

Acelesi olmayan sakin insanların  yaşadığı 

Zamanın sanki yavaşladığı mekanlarda …

Islandım yürürken 

Meraklısına ç ok şey anlatan 

Bizim için eski ve yabancı olmayan diyarlarda …

 

Çok şey vaad ediyor sessizlik kulak verirsen eğer…

Yüzyıllardan akseden ruh

Selam veriyor dünden bugüne 

  Birleşince 

Sonbahar güzelliği ve hüznüyle 

Seyrine doyumsuz Vardar Ovasında  

Islandım yürürken heyecanla 

Dilimde Yahya Kemal’in dizeleriyle …

Belhi/ Ayşe Atlı





 


ÜSKÜP



Üsküp 

Şimdilerde Kuzey Makedonya’ nın başkenti…. 

Vardar nehriyle ikiye bölünmüş tarihi şehir..

İşte Vardar nehrinin üzerindeki köprüdeyim …

Hayal eder miydim Yahya Kemal’in memleketine geleceğimi ???

Kimler gelmiş kimler geçmiş bu diyarlardan…

Romalı, Bulgar ,Sırp ,Osmanlı ve Yugoslav hakim olmuş geçmişte

Bilmediğim daha kimler ?

İskenderler mesala 

Çok bilindik ve saygın  buralarda 

Murat Cami ve  çevresi çok hareketli …

Sokakta eskiden yadigar çeşmeler 

Halen aktif, içimi güzel ve temiz 

Vardar nehrinin ikiye böldüğü tarihi kültürel kentte 

Kasımın son haftası 

Her yer yaprak dökümü 

Sanatsal tablo etraf …

Soğuk ama ayaz olmayan kuru  hava , zaman zaman yağışlı ve kapalı…

Heykeller ,anıtlar var meydanda Karşı dağda ise devasa haç

Yine de “Hilal”den  alçakta ama …

Casino reklamları albenili 

Öğrenci kenti olma yolunda zıtlıklarla dolu bir diyar …

Parklarda refüjlerde mavi Arizona servisi,Akdeniz servisi ,Japon sofora ağacı ( bal verimini artıran bitki olarak bilinen, bal ağacı) , ıhlamur,ceviz ağacı ,gladiçya ( yalancı keçi boynuzu ), tesbih ağacı ve kasım  patı çiçekleri göze çarpıyor.

Bizim için eski olmayan 

Tanıdık eskimeyen mekanlar 

Zamanın yorgunluğuna direnmişler …

Sokakta dolaşırken yabancı gelmeyen yüzler

Vardar  nehri  üzerindeki tarihi taş köprü, kale ve çevresi 

Han ,hamam ,camiler ve tarihi çarşı  ;

Geçmişten selam veriyor hala ilgilenenlere.. 

Börek (burek),köfte ,çay ,kahve kültürü ,armut gazozu ,ajvar sosu ( közlenmiş patlıcan biber domates vb , salça ve ezmeye benzeyen lezzetli sos)

Hemen her yerde .

Menüler abartısız 

Sade ama bol malzemeli

Arkandan “yanlış hesaplamışız 

Fazla almışız “diye koşan esnaf

Köprüde canlı müzik yapan romanlar 

Rahibe Terasa Anıt Evi, müzeler , parklar , bahçeler…

Acelesi olmayan sakin insanlar 

Zamanın yavaşladığı ve geçmişte yaşadığımızı hissettiren mekanlar

Gezmekten zevk aldığım Balkan kenti Üsküp’ten selamlar…Ayşe Atlı /Üsküp 






Attachment.png

10 Mart 2025 Pazartesi

 Dillerdeki Özlü ve Güzel Sözler 16

301-Eti sevdiren suyu insanı  sevdiren huyu

302-Gelin var kızdan eyi ( iyi)

Tavuk var kazdan  iyi 

303-Gençlik bir kuş uçtu tutamadım

Yaşlılık maskaralık gezdirdim gezdirdim satamadım

304-Uyuyanın üzerine kar yağar

305-Atadan mı sonradan mı? 

306-Gözleri ferfecir / velfecir okuyor (kurnaz )

307-Dağda bağı olanın çakalla davası olur 

308-Ağrısız başım bir avuç aşım

309-Dalda / dağda yaprak kalmadı yaramı bağlamaktan

310-O dalda yaprağı yok ( o konuyla ilgisi yok)

311-Sokma akılla akıl olmaz  , o da üç adım ileri gitmez..

312-Koyma akıl akıl olmaz

313-Göz gördü gönül sevdi

314-Başın ağrıyorsa camiyi süpür yeğnile kalırsın ( hafiflersin, iyi gelir )

315-Yeğni at yemini kendi artırır

316-El kazanı  ile aş kaynamaz

317-İştah dişin dibinde 

318-Soğanın acısını doğrayan bilir

319-Aşını , eşini.  işini bil

320-Zurnacının karşında ilimon(limon) yemek…

Belhi/Ayşe Atlı 

 KÜÇÜREK ÖYKÜ 


Kanatlarını açtı ,uzun uzun süzüldü gökyüzünde… Berrak bir hava pırıl prıl  gök yüzü seyrine dyulmuyan gök kubbe… 

“En çok nereye uçmak istiyorsun ?”dedi arkadaşı …

Yorulmayacağımı  bilsem uzaklara çok uzaklara  belki Kaf Dağına…”dedi ,sesi titreyerek …Belhi / Ayşe Atlı 


IMG_1895.jpeg

 KÜÇÜREK ÖYKÜ 

KÜL(KUL)OLDU 

Koca dünya sessizce izledi olanları , kimi hiç mi hiç umursamadı ,kimi  hiç duymadı.. Duyanların bir kısmı da ama ama diye başlayan uzun uzun cümleler kurdu… Duyanlar acıyla beraber kül /kul oldu…

IMG_5864.heic


Belhi/Ayşe Atlı